Veterinaire Verhalen over Vee

Op 1 april 1984 begon ik als veearts in een Brabantse plattelandspraktijk ten oosten van Den Bosch. Ik was toen 40 jaar. De voorafgaande 14 jaar was ik resp. assistent in de klinieken voor inwendige ziekten en voor heelkunde op de faculteit diergeneeskunde in Utrecht en had ik een promotieonderzoek afgerond op de medische faculteit van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Intussen hadden vooral de pluimvee- en de varkenshouderij zich ontwikkeld tot bio-industrieën waar de dokter voor het individuele zieke dier had afgedaan. Daarom leest u in dit boekje geen verhalen over kippen en heel weinig over varkens.

Tegelijk (april 1984) werd voor de melkveehouders in de Europese Economische Gemeenschap (de latere EU) het melkquotum van kracht: ‘Brussel’ legde de boeren een forse boete op voor teveel geproduceerde melk: de superheffing. Dat was het begin van het systematisch afknijpen van het boeren-inkomen door de overheid. Het dwong de veehouders om hun bedrijven steeds groter te maken ten koste van enorme schulden of om te emigreren. In de 20 jaar daarna stopte circa 75% van de Nederlandse melkveehouders met hun bedrijf en verdween ongeveer 40% van alle koeien.

De druk om het boerenbedrijf steeds verder te vergroten of om ermee te stoppen, is er ook in 2014 nog steeds. Die ontwikkeling wordt weerspiegeld in het aantal melkkoeien per bedrijf: in 1984 molken de Brabantse veehouders gemiddeld ± 20 koeien. In 2014 is dat aantal toegenomen tot circa 120. Daardoor moesten ook de stallen en het areaal grond geleidelijk ongeveer 6-maal groter worden. Maar in ons overbevolkte land was dat laatste onmogelijk. Het leidde tot een mestoverschot met kostbare oplossingen voor de veehouders. Door die schaalvergroting werden ook de machines steeds groter en het werk werd verregaand geautomatiseerd: de mengvoerwagen deed zijn intrede op het bedrijf; aan de mestafvoer komt nauwelijks nog mankracht te pas en het arbeidsintensieve melken is op veel moderne bedrijven overgenomen door melkrobots. En zo is in de loop van de voorbije 30 jaar ook de rundveehouderij geleidelijk veranderd in een bio-industrie voor de productie van melk en vlees.

Door dit alles is de betekenis van het individuele dier drastisch gereduceerd. En daarmee heeft ook de dokter voor de genezing van de individuele zieke koe afgedaan. Het werk van de veearts is veranderd in preventieve koppelbehandelingen om grote uitbraken van infectieziekten in de veestapel te voorkomen. En door regelmatige bedrijfsbegeleiding moet hij de gezondheidsstatus en de vruchtbaarheid van het vee optimaliseren om ‘het onderste uit de koe’ te kunnen halen.

Tegen deze achtergrond moeten de waar gebeurde praktijkverhalen in dit boekje worden bezien. Ze spelen zich af tussen 1984 en 2004. Daarin ziet u de rol van de veearts gaandeweg veranderen van dokter voor het zieke vee tot bedrijfsbegeleider in de bio-industrie.

Sint Michielsgestel, december 2014
Leo Rogier Verberne

lees verder

andere e-boeken van Rogier Verberne
Vergelijking van Ligfiets en Racefiets
Q-koorts, de Australische tekenbeetkoorts
Juvenile, Adult-onset and Monogenic diabetes
The cure for juvenile diabetes

Veterinaire Verhalen over Vee
paperback, 130 pag.
€ 17.95

klik hier om te bestellen