English Nederlands

Veterinaire Verhalen over Vee


verteld door Leo Rogier Verberne
met tekeningen van Marisca Bruinooge-Verberne


Farm Animals
  • Cover
  • Opdracht
  • Colofon
  • Inleiding
  • Een big kon niet schijten
  • Plattelandspraktijk
  • Kalf afzagen
  • Slepende melkziekte
  • Kopziekte
  • Koeien onthoornen
  • Keizersnee
  • Doodliggen van biggen
  • Geitenverlossing
  • Schijndood
  • Kalfziekte
  • Scherp-in
  • Lebmaagverplaatsing
  • Drieling
  • Maden
  • Leverbot
  • Ringschimmel
  • Bruls
  • Difterie
  • Mond- en klauwzeer
  • Boviene Virus Diarree
  • Onzichtbare uierontsteking
  • Vaarzenverlossing
  • Bedrijfsbegeleiding
  • Vee-verbetering
  • Auteur
  • 9. Geitenverlossing

    001
    melkgeiten

    Ook na je pensionering kun je nog last hebben van schuldgevoelens. Althans bij mij is dat zo. Daarbij kan het om een kleinigheid gaan. Want wat is nou helemaal een geit? En toch …

    Verlossing
    Den Dungen is een dorp aan de zuidkant van de Zuid-Willemsvaart. Veel van het dorpse karakter is er behouden en op een enkel klein boerenbedrijfje vindt je er nog de gemengde kleinschaligheid. Het is een gewone werkdag. M’n pieper gaat: verlossing van een geit in het buitengebied van Den Dungen. De eigenaar heeft er al zijn best op gedaan maar dat heeft niks uitgehaald. Dat blijkt ook geen wonder: de geit reikt tot net boven zijn knie en de man heeft handen als kolenschoppen; helemaal in overeenstemming met zijn voeten die zijn gestoken in laarzen van maat 51. Uit de geboorteweg van de geit steekt een pootje. Met één vinger in de schede kom ik tegen de teruggeslagen hals van het lam. Verder onderzoek is niet mogelijk, daarvoor is de geboorteweg te nauw. “Dit gaat zo niet lukken, Grad, dit wordt een keizersnee”. Hij vraagt wat dat gaat kosten. “Honderdtwintig gulden? voor een geit? Voor twintig gulden koop ik al een nieuwe, nee, voor nog minder!”
    Maar deze prijs is echt het minimum voor een spoedvisite plus een uur operatieve arbeid. “Het alternatief is doodspuiten, maar dan heb je niks: geen lam en geen geit.” Wat zo’n spuitje dan kost, wil hij weten. Maar vindt ook dat te duur: “Dan kijk ik maar ’s af wat het wordt.” Intussen blèrt de geit bij elke wee oorverdovend. Het is moeilijk voor te stellen dat er zo’n groot volume komt uit de keel van zo’n klein beestje. Het is tot op een kilometer afstand te horen en de snerpende toon doet pijn aan je trommelvliezen.

    Oplossing
    Hier heb ik twee problemen: een geboorte die niet via de natuurlijke weg kan plaatsvinden en een eigenaar die niet voor de noodzakelijke keizersnee wil betalen. Moet ik toegeven aan de druk om voor niks te werken of laat ik het dier plus het ongeboren jong hier langzaam creperen? Er moet onmiddellijk worden beslist. “Een emmer water en een handdoek”. In de verlostas heb ik een borstel en betadine-zeep. “En houd die geit eens goed vast.” Enorme handen omklemmen het krijsende dier. Boorzalf is in dit soort marginale gevallen het aangewezen glijmiddel. Ik strijk een dikke laag over mijn hand en begin de geboorteweg op te rekken. Dat ziet er hopeloos uit: m’n samengetuite vijf vingers zijn minstens zes keer zo dik als de schedeopening waardoor ik naar binnen wil. Nu is bij een bevalling de rekbaarheid van de geboorteweg enorm. Dat heb ik bij mijn werk al vaak meegemaakt, soms tot m’n grote opluchting. En geiten vormen in dit opzicht de overtreffende trap. Maar alles heeft een grens, zelfs de geboorteweg van een geit. “Góéd vasthouden, Grad!” Hij buigt wat verder voorover en zet zich schrap. Het gillen van de geit moet nu de overkant van het kanaal wel bereiken. Maar jawel, na veel duwen en wringen voltrekt zich het wonder: m’n hand schuift de baarmoeder in. Vervolgens is de repositie geen probleem en de verlossing verloopt daarna als vanzelf: met zoveel ruimte in de opgerekte geboorteweg is dat ook geen wonder. En het lam leeft!
    De geit blèrt nu niet meer. De stilte is onwezenlijk. Ook de eigenaar zwijgt: dit was van het goede/goedkope teveel. Z’n geit krijgt nog een nageboortepil, een spuitje tegen infecties, een pijnstiller en een injectie met oxytocine om de baarmoeder te laten samentrekken tot een normaal formaat.

    Natuur
    De volgende dag kom ik ‘toevallig’ langs. Want de nageboorte kan zijn achtergebleven, een buikvliesontsteking is goed mogelijk en een gezwollen geboorteweg onvermijdelijk. Maar: “Nee, alles is prima. Anders had ik vanmorgen wel gebeld.” Vooral dat laatste lijkt me onwaarschijnlijk dus ik reageer niet. Maar vanuit het hok kijken een levendig lam en een nieuwsgierige geit me verbaasd aan: Wat komt die veearts hier doen? Later houd ik zelf twee paarden en een aantal Drentse heideschapen. Voor de aardigheid en voor een beetje levendigheid achter het huis. Maar geiten wil ik niet; nog niet voor niks.


    lees verder

    © Leo Rogier Verberne
    ISBN/EAN: 978-90-818362-4-1
    www.verberneboek.nl